Od kada se koristi prirodni gas? |
Čovek je rano otkrio gas, kopajući ugalj i tragajući za naftom, posmatrao ga u otvorenim nalazištima, kao još jednu misteriju prirode i dugo ga smatrao beskorisnim. Kada je William A. Hart 1821. godine u Fredoniji, New York, prvi put izbušio 27 stopa duboku bušotinu, radi svrsishodnog iskorištavanja prirodnog gasa, taj događaj svet smatra za početak korišćenja prirodnog gasa kao energenta. Prvi zapisi o prirodnom gasu javljaju se 100 godina od početka nove ere, kada su prvi put opisane večne baklje na području današnjeg Iraka. Te večne baklje, verovatno su nastale kao rezultat prirodne koincidencije; prodiranja prirodnog gasa kroz zemljinu koru i munje kao uzročnika zapaljenja. Primena prirodnog gasa otpočela je u 19.veku i to najpre za gradsku rasvetu. Oko 1890. godine većina gradova u Americi i Evropi počela je koristiti električnu energiju za rasvetu, pa je prirodni gas izgubio primat na ovom području. Kada je 1885. godine Robert Bunsen izumeo gasni gorionik koji je mešao gas sa vazduhom stvarajući plavičasti plamen visoke energetske vredenosti, omogućeno je korišćenje prirodnog gasa za širu upotrebu kako u industriji, tako i u domaćinstvima. Prvi značajni gasovod izgrađen je 1891. godine u Americi. Radilo se o gasovodu dužine 120 milja kojim se dopremao gas iz središnje Indijane do Čikaga. Nakon toga nije bilo značajnijeg razvoja u oblasti primene prirodnog gasa sve do kraja drugog svetskog rata. Drugi svetski rat je ubrzao razvoj u oblasti metalurgije i tehnologije izrade i varenja čeličnih cevi, pa je izgradnja gasovoda postala sa ekonomskog stanovišta interesantna za ulaganja. Prirodni gas je, uz ugalj, jedini primarni oblik energije koji se može direktno upotrebiti, sagoreva većom iskoristljivošću od drugih goriva, pa zato vrlo brzo raste njegova upotreba u domaćinstvima, za grejanje i hlađenje, u tehnološkim procesima, za proizvodnju toplotne i električne energije, a korisiti se i kao sirovina u hemijskoj industriji, naročito petrohemijskoj. Transportuje se u gasovitom stanju cevovodima, ili u ukapljanom obliku specijalnim brodovima (metanijerima) za ukapljani prirodni gas; ređe u specijano toplotno izolovanim cisternama u željezničkom ili putnom saobraćaju. |